Tragiczny pożar. Na miejscu pogotowie ratunkowe, straż pożarna, policja i media. Dziennikarze chcą wiedzieć co się stało, więc zadają mnóstwo pytań.

Nie wszyscy chcą rozmawiać z reporterami. Dla osób, które nie miały kontaktu z mediami, strach przed kamerą i mikrofonem wynika z poczucia braku kontroli nad przebiegiem rozmowy.

Czy będę w stanie odpowiedzieć na wszystkie pytania? Czy reporter nie chce mnie przedstawić w złym świetle? Jak to sprawdzić?

Doświadczeni dziennikarze są świadomi tych wątpliwości i ci, którzy szanują swój zawód wiedzą jak uspokoić rozmówcę. Większość reporterów jednak uważa, że wszelkie rozterki są nieuzasadnione, a ewentualny strach pokazuje, że ktoś chce coś ukryć.

Na naszych warsztatach medialnych tłumaczymy, że wywiad z dziennikarzem to sytuacja "pół na pół", w której masz 100% kontroli nad połową wywiadu – nad tą ważniejszą i ciekawszą połową.

Doświadczenie pokazuje, że dziennikarze lubią zadawać w kryzysie sześć rodzajów pytań (kto, co, gdzie, kiedy, dlaczego, jak) odnoszących się do trzech szerokich tematów:

1. Co się stało?

2. Jaka była przyczyna?

3. Co to oznacza?

Te trzy ogólne pytania mogą służyć jako drogowskazy pokazujące kierunki szczegółowych pytań dotyczących każdego kryzysu:

1. Jak się pan nazywa?

2. Jakie pan zajmuje stanowisko?

3. Jaki jest pana zakres obowiązków?

4. Jakie ma pan kwalifikacje i doświadczenie zawodowe?

5. Co się wydarzyło?

6. Kiedy to się stało?

7. Gdzie to się stało?

8. Kto został poszkodowany?

9. Ile osób odniosło obrażenia?

10. Czy poszkodowani otrzymali pomoc?

11. Jak pewna jest ta informacja?

12. Czy sytuacja jest opanowana?

13. Jak pewna jest informacja, że sytuacja jest pod kontrolą?

14. Czy grozi jeszcze jakieś bezpośrednie niebezpieczeństwo?

15. Co robi się w związku z tym przykrym/tragicznym wydarzeniem?

16. Kto kieruje akcją?

17. Czego możemy się spodziewać w najbliższym czasie?

18. Co można poradzić ludziom w tej sytuacji?

19. Ile czasu zajmie przywrócenie sytuacji do normalności?

20. Czy poproszono o pomoc z zewnątrz?

21. Jaką pomoc zaoferowano z zewnątrz?

22. Jakie były reakcje na apel o pomoc z zewnątrz?

23. Jakie konkretnie powstały szkody i jakie obrażenia odnieśli poszkodowani?

24. Jak nazywają się poszkodowani?

25. Czy możemy z nimi porozmawiać?

26. Jak wielkie są szkody?

27. Jakie jeszcze inne szkody powstały?

28. Jak pewne są informacje o rodzaju i wielkości szkód?

29. Czy mogą pojawić się jeszcze jakieś nieprzewidziane komplikacje?

30. Czym zajmuje się Pan teraz?

31. Kto panu pomaga i jaki jest podział obowiązków?

32. Dlaczego doszło do wypadku/katastrofy?

33. Jaka była bezpośrednia przyczyna?

34. Czy były jeszcze inne przyczyny?

35. Czy były jakieś sygnały ostrzegające o niebezpieczeństwie?

36. Dlaczego nie udało się tego uniknąć?

37. Jeżeli nie znamy w tej chwili dokładnej przyczyny, co mogło być tą przyczyną?

38. Kto doprowadził do tego przykrego/tragicznego wydarzenia?

39. Kogo należy za to winić?

40. Czy można było tego uniknąć?

41. Czy osoby zajmujące się opanowaniem sytuacji działają profesjonalnie i skutecznie?

42. Kiedy pan dowiedział się o tym, co się wydarzyło?

43. Jaka była pana pierwsza myśl?

44. Jaka była pana pierwsza reakcja?

45. Jaka była pierwsza decyzja?

46. Kiedy przystąpiono do akcji ratowniczej?

47. Kto prowadzi postępowanie wyjaśniające?

48. Jakie będą działania po zakończeniu postępowania wyjaśniającego?

49. Co ustalono do tej pory?

50. Dlaczego nie zrobiono więcej, aby zapobiec temu przykremu/tragicznemu wydarzeniu?

51. Jakie jest pana osobiste zdanie na ten temat?

52. Co pan mówi na ten temat swojej rodzinie?

53. Czy wszystkie osoby zaangażowane w niesienie pomocy dobrze ze sobą współpracują?

54. Czy ludzie zachowują się stosownie do okoliczności?

55. Jakie przepisy regulują zachowanie w takich sytuacjach?

56. Czy doszło do złamania prawa/przepisów/procedur?

57. Jak pewne są informacje dotyczące obowiązujących przepisów prawnych?

58. Czy ktoś popełnił jakieś błędy?

59. Czy jest pan pewny, że to były błędy?

60. Czy powiedział pan nam wszystko co pan wie?

61. Czego pan nam nie powiedział?

62. Jaki wpływ będzie miało to wydarzenie na ludzi, którzy odczuli jego skutki?

63. Jakie już podjęto środki zaradcze?

64. Czy bierze pan pełną odpowiedzialność za to, co się stało?

65. Czy podobne wydarzenie miało miejsce w przeszłości?

66. Czy takie wydarzenie może powtórzyć się w innym miejscu?

67. Jaki jest najgorszy scenariusz rozwoju wypadków?

68. Jakie do tej pory wyciągnięto wnioski?

69. Co zmieniono w funkcjonowaniu organizacji?

70. Co można zrobić, aby to się już nie powtórzyło?

71. Co chciałby pan teraz powiedzieć wszystkim poszkodowanym i ich rodzinom?

72. Czy jest jeszcze jakieś zagrożenie?

73. Czy wszyscy mogą czuć się bezpiecznie?

74. Czy opinia publiczna lub pracownicy powinni liczyć się z jakimiś niedogodnościami? Jak długo?

75. Ile będzie kosztować usunięcie szkód?

76. Czy jest pan gotowy pokryć wszystkie koszty i czy ma pan na to pieniądze?

77. Czy ktoś jeszcze będzie zaangażowany finansowo w pokrycie strat i naprawę szkód?

78. Kiedy poznamy więcej szczegółów?

79. Jakie kroki są podejmowane, aby wykluczyć powtórzenie się takiego wydarzenia?

80. Jaka płynie z tego nauka?

81. Czy można w jednym zdaniu streścić co się wydarzyło?

82. Czy jest jeszcze coś o czym chciałby pan powiedzieć?

Wywiady prasowe powinny być procesem dającym korzyści obydwu stronom. Dziennikarz poznaje informacje, opinie i ciekawe historie, a jego rozmówca otrzymuje możliwość komunikowania się z czytelnikami, słuchaczami lub widzami. Na szkoleniach medialnych nie powinno uczyć się strachu przed dziennikarzami, ale kontroli nad nimi.