Bogusław Feliszek, 2014-04-23
"Dobry rzecznik prasowy nie musi znać wszystkich pytań"

Dobry rzecznik prasowy nie musi znać wszystkich pytań

Czy przygotowując się do wywiadu dla mediów robisz listę wszystkich pytań jakie może zadać reporter?

Błąd!

Pomysł, żeby odgadywać wszystkie możliwe pytania reportera jest nierealny.

Przed wywiadem lub konferencją prasową należy przygotować odpowiedzi na różne rodzaje pytań.

Dla przykładu weźmy sytuację w jakiej znalazł się znany producent odzieży po śmiertelnym wypadku pracownika w firmie szyjącej dla niego ubrania.

I. Nie znasz odpowiedzi.

Nie słyszałem o rzeczniku prasowym, który zna odpowiedzi na wszystkie pytania. Zawsze może się zdarzyć, że reporter zapyta o coś (niekoniecznie istotnego), czego rzecznik po prostu nie wie.

Reporter może zapytać zaraz po tragicznym wypadku: "Ile par spodni fabryka wyprodukowała w zeszłym roku?"

"Nie wiem" nawet w przypadku takiego pytania nie brzmi i nie wygląda dobrze.

Lepiej powiedzieć co do tej pory ustalono, kim jest kontrahent, jak długo trwa współpraca, na czym polega, itd.

Jeżeli jednak powiesz "Nie wiem", zawsze dodaj: "Ale się dowiem i skontaktuję się z panem/panią."

Dodatkowe informacje można przekazywać na firmowych profilach w mediach społecznościowych. Ich dużym plusem jest możliwość bezpośredniej rozmowy z konsumentami bez ryzyka zniekształcenia informacji przez reportera.

II. Zachęta do spekulacji

Rzecznik prasowy może usłyszeć pytanie w wywiadzie "na żywo":

"Czy firma zamierza zapłacić odszkodowanie rodzinie pracownika, który zginął w wypadku?"

Zła odpowiedź może zemścić się w przyszłości. Trzymaj się faktów. Jeżeli odszkodowanie brane jest pod uwagę, powiedz o tym.

Jeżeli do tej pory nie było o nim mowy, wyjaśnij, że przed ustaleniem faktów nie możesz snuć hipotez na ten temat.

Ewentualne spekulacje – na tak lub na nie – mogą nadszarpnąć Twoją reputację jeżeli po zakończeniu dochodzenia będziesz musiał zmienić stanowisko.

III. Prośba o przedstawienie osobistej opinii

"Czy pana zdaniem w branży odzieżowej obowiązują zbyt liberalne przepisy bhp?"

To, co powie rzecznik prasowy zawsze jest interpretowane przez widzów, słuchaczy i czytelników jako oficjalne stanowisko. Nawet jeśli zaczniesz od zastrzeżenia: "To tylko moja osobista opinia..." każde słowo jest odbierane jako zdanie całej firmy, organizacji lub instytucji.

IV. Pytanie zamknięte (tak lub nie)

"Chodzi mi o krótką odpowiedź: tak lub nie?"

Ile razy dziennikarze zadawali takie pytanie wiedząc, że nie ma prostej odpowiedzi? Bo nie o odpowiedź chodzi, ale o zdenerwowanie i sprowokowanie rozmówcy.

"Czy to prawda, że zarobki u waszych dostawców nie przekraczają płacy minimalnej?"

Pozytywna odpowiedź oznacza przyznanie się w mediach do akceptacji wyzysku pracowników. Zaprzeczenie pokazuje, że firma albo nie wie albo jej nie interesuje jak kontrahenci traktują swoich pracowników.

Nie przyjmuj tego wzywania i odpowiedz na pytanie na własnych warunkach.

1. "To nie jest takie proste jak się może wydawać."

2. "Prosta odpowiedź nie będzie w tym przypadku odpowiedzią uczciwą."

3. "To nie jest pytanie, na które można odpowiedzieć tak lub nie."

4. "Odpowiadając na to pytanie: tak lub nie, skrzywdziłbym niewinne osoby."

5. "Jeśli chcemy wyjaśnić wszystkie okoliczności tego, co się wydarzyło, nie możemy ograniczyć się do jednowyrazowych odpowiedzi."

6. "To na pewno obraziłoby inteligencję widzów, gdybym o tak delikatnej sprawie mówił w takim uproszczeniu."

Może się oczywiście zdarzyć, że reporter nie ustąpi i będzie powtarzał pytanie do skutku. Ale większość dziennikarzy zadowoli się tym, co powiesz jeśli zrobisz to przekonująco i zdecydowanie.

V. Powołanie się na wypowiedź innej osoby

Podsycanie kontrowersji zawsze zwiększa zainteresowanie sprawą. Na przykład reporter zapyta rzecznika prasowego:

"Rzecznik firmy Reserved powiedział dzisiaj, że osobiście sprawdzają warunki pracy u swoich podwykonawców, nawet w najbardziej oddalonych zakładach na świecie. Czy zamierzacie postępować tak samo?"

Także tym razem nie daj się sprowokować. Mów o sobie. Powiedz jak sprawdzasz wiarygodność swoich kontrahentów i kontrolujesz czy wywiązują się z zawartych umów.

Nikt nie zdobył sobie sympatii i poparcia krytykując publicznie konkurencję nie dając jej prawa do repliki.

VI. Powtarzanie tego samego pytania

Reporterzy często wracają do tego samego pytania używając trochę innych słów.

Bądź cierpliwy. Trzymaj się swoich kluczowych komunikatów. Ale podobnie jak reporter powtarzaj je używając innych wyrażeń, przykładów i porównań.

Konkluzja

Reporter nie jest od umizgów i mówienia komplementów. Zrobi dużo, żeby wydobyć prawdę od zdenerwowanego rzecznika wielkiej firmy, który próbuje ukryć fakty – lub robi tylko takie wrażenie – i chce odwrócić uwagę od tego, co się wydarzyło.

Praca rzecznika prasowego polega na udzielaniu prawdziwych, przekonujących i uczciwych odpowiedzi. Ale aby to osiągnąć, rzecznik nie musi znać dokładnej odpowiedzi na każde pytanie.